Khả năng nhận biết rằng có các sự thay thế và tìm kiếm những sự thay thế này đóng vai trò vô cùng quan trọng trong lối tư duy sáng tạo.Sự do dự đã không còn nữa.Đôi khi chúng ta cần phủ nhận khuôn mẫu sẵn có và tiến tới một cấp độ cao hơn.Như đã nói ở những phần trước, tuỳ theo sườn thông tin mà ta xây dựng để thảo luận, ta có thể sử dụng từ ngữ phù hợp để nêu thông tin.Trong thư viết cho tôi anh ta nói rằng chỉ trong vòng mười phút họ đã đi đến quyết định làm thoả mãn cả hai.Nhưng tôi thì không đưa ra câu trả lời như vậy.Với chiếc mũ đen tư duy, chúng ta đưa ra những suy nghĩ phê phán.Tôi sẽ bàn tới chủ đề này ở phần "luồng tư duy chiếc mũ xanh lá cây".Người nhạc trưởng, nếu muốn, có thể tạo nên một dàn đồng thanh.Giả thuyết cơ bản là cần có một người đủ thông minh để có thể đưa ra những cơ sở thông tin mong muốn, trong quá trình thảo luận, danh sách các lựa chọn phù hợp và có thể lựa chọn ý tưởng phù hợp nhất.
